بریده‌هایی از رمان خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت

نوشته شرمن الکسی

جدیدترین‌ها پربازدیدترین‌ها بهترین‌ها
مربی گفت: «تو می‌تونی»
-من می‌تونم.
-تو می‌تونی.
-من می‌تونم. می‌دانید شنیدن «تو می‌تونی» از زبان یک بزرگسال چه هیجانی دارد؟ می‌دانید شنیدن این حرف از زبان هرکسی چه هیجانی دارد؟ یکی از ساده‌ترین جمله‌های دنیاست که دو کلمه هم بیشتر ندارد اما همین دو کلمه وقتی کنار هم قرار می‌گیرند به نیرومندترین کلمات دنیا تبدیل می‌شوند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
قبلنا فکر می‌کردم دنیا از رو قبیله‌ها تقسیم میشه. قبیله ی سیاها و قبیله سفیدا. قبیله ی سرخ پوستا و قبیله سفیدپوستا. ولی حالا می‌فهمم درست نیست.
دنیا فقط به دو تا قبیله تقسیم می‌شه: قبیله ی آدمایی که بی شعورن و قبیله ی آدمایی که بی شعور نیستن. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
گفت: «وینس لومباردی‌یه حرف جالبی گفته که من خیلی دوست دارم.»
گفتم: «برد و بخت مهم نیست. چه‌جور بازی‌کردنت مهمه.»
مربی گفت: «نه. من اون یکیو دوست دارم. اینم بهت بگم که منظور لومباردی این نبوده. معلومه که بردن بهتر از باختنه.»
دوتایی‌مان خندیدیم.
مربی گفت: «آره، از این یکی بیش‌تر خوشم می‌آد که می‌گه: ارزش زندگی هر آدمی ارتباط مستقیم داره با تعهدش برای رسیدن به حد عالی؛ زمینه‌ی فعالیتش هر چی می‌خواد باشه.» خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
وارد رختکن که شدم داشتم پس می‌افتادم. خوردم به یکی از کمدها. احساس ضعف و سرگیجه می‌کردم. زدم زیر گریه و بعد به‌خاطر اشک‌هایم خجالت کشیدم.
اما مربی ما خوب بلد بود چه بگوید.
رو کرد به من اما طوری که همه طرف صحبتش باشند. گفت: «خیله خب. وقتی چیزی برای آدم مهم باشه، اشک‌شو در‌می‌آره. ولی باید ازش استفاده کنی. از اشکات استفاده کن. از درد و رنجت استفاده کن. از ترست استفاده کن. دیوونه شو، آرنولد، دیوونه شو.» خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- ولی ما که دیگه انسان اولیه نیستیم.
- چرا، چرا، هستیم. هنوزم آدمای ناسازگار طرد می‌شن.
گفتم: «منظورت آدمایی مثل منه؟»
گوردی گفت: «و مثل من.»
گفتم: «خب، پس ما یه قبیله‌ی دو نفری‌ایم.»
یک‌دفعه احساس درونی‌ای بهم گفت گوردی را بغل کنم و یک‌دفعه احساس درونی‌ای به گوردی گفت مانعم بشود.
گفت: «احساساتی نشو!»
آره، حتی آدم‌های غیر عادی هم از بروز دادن احساسات خودشان می‌ترسند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
گفتم: «چرا نمی‌آی دست از خیال‌بافی ورداری و به جاش برام بگی برنامه‌ی زندگیت چیه. رک و راست.»
- دلم می‌خواد برم دانشگاه استنفورد، معماری بخونم.
گفتم: «وای، چه عالی! حالا چرا معماری؟»
- چون می‌خوام چیزای خوشگل بسازم. می‌خوام تو یاد مردم بمونم.
دیگر به خاطر این رویا نمی‌توانستم مسخره‌اش کنم. این رویای من هم بود. بچه‌سرخ‌پوست‌ها قرار نیست از این‌جور رویاها داشته باشند. دخترهای سفیدپوست شهرهای کوچک هم رسم نیست رویاهای بزرگ داشته باشند.
رسم این بود که ما با محدودیت‌هایمان دلخوش باشیم. اما من و پنه‌لوپ از آن‌هایی نبودیم که دست روی دست راحت بنشینیم. نع، هر دوتا‌ی‌مان فکر پرواز داشتیم. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
چه‌طور ممکن بود که یک بچه دامبولیِ سرخ‌پوست یک تکه‌ی کوچولو از قلب پنه‌لوپ را به چنگ بیاورد؟
خب، رمز کار من چه بود؟
من سر و وضعم، حرف زدنم، رویابافی‌ام و طرز راه رفتنم با بقیه فرق داشت.
من نو بودم.
اگر بخواهید به مساله صرفا از زاویه‌ی زیست‌شناسی نگاه کنید باید بگویم من نمونه‌ی هیجان‌انگیزی بودم که به مجموعه‌ی ژن‌های ریردان اضافه شده بودم. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
من که گمان می‌کنم توی دنیا همه رقم معتاد پیدا می‌شود. ما همه رنج می‌کشیم. و همه دنبال این هستیم که درد و رنج‌مان را از بین ببریم.
پنه‌لوپ به درد خودش می‌نازد و بعد آن درد را بالا می‌آورد و سیفون را می‌کشد تا از شرش خلاص شود. پدرم درد خودش را با الکل از بین می‌برد.
بنابراین به پنه‌لوپ همان حرفی را می‌گویم که به بابام می‌گویم، هروقت که مست و غصه‌دار و ناامید از زمین و زمان است.
می‌گویم: «هی، پنه‌لوپ، ناامید نباش.»
درسته. این عاقلانه‌ترین پند دنیا نیست. راستش خیلی هم پیش پاافتاده و لوس و بی‌مزه است. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
معلم تاریخ ما، آقای شِریدَن به خیال خودش داشت به ما چیزهایی راجع به جنگ داخلی درس می‌داد. اما درس دادنش آن‌قدر یک‌نواخت و کسل‌کننده بود که فقط بهمان یاد می‌داد چه‌طور با چشم باز بخوابیم. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- خب، پس هر کدوم از این کتابا یه رازه. هر کتاب یه رازه و اگه هر کتابیو که تا حالا نوشته شده بخونی به این می‌مونه که یه راز عظیمو خونده باشی. جدا از این‌که چه‌قدر یاد بگیری، دائم یاد می‌گیری باز چه‌قدر چیزای دیگه‌ای هست که باید یاد بگیری. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- پس تو همون قدر کارکاتوراتو جدی می‌گیری که کتابارو؟
گفنم: «آره، درسته. بگی نگی احساساتیه، نه؟»
گوردی گفت: «نه، اصلا. اگه کارت خوب باشه و اگه عاشقش باشی و این کارا کمک کنه تو رودخونه‌ی جهان گشت و گذار کنی، نمی‌شه گفت کارت اشتباهه.» خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
آن‌وقت بود که شستم خبردار شد. خواهرم می‌خواهد یک رمان عاشقانه را زندگی کند.
پسر، این کار دل و جگر و قوه‌ی تخیل بالا لازم داشته. راستش، قدری هم بیماری روحی. ولی به یک باره بابت او دلم شاد شد.
کمی هم ترسیدم.
راستش را بخواهید، کم نه، زیاد ترسیدم.
خواهرم می‌خواست رویایش را زندگی کند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
چند هفته‌ی بعد را عینهو یک زامبی در ریردان می‌گشتم.
راستش نه، توصیف دقیقی نبود.
می‌خواهم بگویم اگر عین زامبی بودم پس باید ترسناک می‌شدم. بنابراین زامبی نبودم. ابدا. آخر می‌دانید کسی از کنار زامبی نمی‌تواند بی‌اعتنا بگذرد. خب پس من هیچ بودم.
صفر.
نیست.
نابود.
راستش، اگر به هرکسی که جسم و روح و مغزی داشته باشد آدم بگویید، پس من نقطه‌ی مقابل آدم بودم.
تنهاترین روزهای زندگی‌ام را می‌گذراندم.
من هر وقت تنها می‌شوم روی نوک دماغم یک جوش گنده درمی‌آید.
اگر اوضاع بهتر نمی‌شد، به زودی زود تبدیل می‌شدم به یک جوش غول‌پیکر متحرک و سخنگو. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
پسر، من همیشه تا تصمیم بگیرم چه کنم اشکم راه افتاده. خوشحال باشم یا غصه‌دار، گریه می‌کنم. عصبانی باشم گریه می‌کنم. از این‌که گریه می‌کنم، گریه می‌کنم. این ضعف است. خلاف روحیه ی جنگجویی است. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
یک عالمه وقت بعد از این‌که راودی راهش را کشید و رفت همان‌طور روی زمین بودم. احمقانه انتظار داشتم که با حرکت نکردن من زمان هم از حرکت بایستد. اما بالاخره باید از سرجایم بلند می‌شدم و آخر سر که بلند شدم دستگیرم شد که بهترین دوستم به بدترین دشمنم تبدیل شده. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
آقای پ گفت: «اگه تو این قرارگاه بمونی، می‌کشنت. من می‌کشمت. همه‌مون می‌کشیمت. نمی‌تونی تا ابد با ما بجنگی.»
گفتم: «من با کسی جنگ ندارم»
گفت: «از همون وقتی که دنیا اومدی مشغول جنگیدن بودی. تو با اون عمل جراحی مغز جنگیدی. با اون صرع جنگیدی. با تموم مستا و معتادا جنگیدی. باز هم امید خودتو از دست ندادی. حالا هم باید امیدتو ورداری و بری به جایی که آدماش امید دارن.»
داشت کم کم دستگیرم می‌شد. او معلم ریاضی بود. من باید امیدم را با امید کسی دیگر حمع می‌زدم. باید امید را ضربدر امید می‌کردم.
گفتم: «امید کجاس؟ کی امید داره؟»
آقای پ گفت: «پسر جون، تو هرچی که از این قرارگاه غم انگیزِ غم‌انگیزِ غم‌انگیز دورتر و دورتر بشی، بیش‌تر و بیش‌تر امیدو پیدا می‌کنی.» خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
اما وقعا باحال است. از فکر خواندن کتاب‌های خواهرم کیف می‌کنم. از فکر این‌که وارد یک کتاب‌فروشی بشوم و اسمش را روی جلد یک کتاب کت و کلفت قشنگ ببینم خیلی خوشم می‌آید.
شور و حال رودخانه‌ی اسپوکن اثر مری پا به فرار.
خیلی باحال است.
گفتم: «هنوزم می‌تونه کتاب بنویسه. برای عوض کردن زندگی همیشه فرصت هست.»
این را که گفتم عُقم گرفت. هیچ هم این حرف را قبول نداشتم. آدم هیچ‌وقت فرصت عوض کردن زندگی‌اش را ندارد. تمام. گندش بگیرند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
اما پیرمرد در سکوت و آرامش یک عالمه وقت همین‌جور کنارم نشست.
نمی‌دانستم چه کار کنم یا چه بگویم. این شد که من هم عین خودش ساکت و بی حرکت نشستم. سکوت آن‌قدر زیاد و سنگین شد که به نظرم آمد توی ایوان سه نفر نشسته‌اند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
مدرسه‌ام و قبیله‌ام آن‌قدر فقیر و فلک‌زده بودند که من می‌بایست همان کتاب نکبتی را بخوانم که پدر و مادرم خوانده‌اند. توی دنیا غم‌انگیز‌تر از این پیدا نمی‌کنی.
بگذارید این را هم بهتان بگویم که آن کتاب هندسه زوار در رفته‌ی قدیمیِ قدیمیِ قدیمی عین یک بمب اتمی به قلبم خورد. امیدها و آرزوهایم عینهو قارچ رفتند هوا. وقتی دنیا بهت اعلام جنگ اتمی کند چه‌کار می‌کنی؟ خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
او هم یک رویاپرداز قهار و مسخره است، عین من. دوست دارد وانمود کند توی قصه‌های مصور زندگی می‌کند. من که فکر می‌کنم زندگی خیالی توی کارتون‌ها از زندگی واقعی او خیلی بهتر است.
همین است که کاریکاتور می‌کشم، تا خوشحالش کنم، تا دنیاهای دیگری برایش بسازم که توی‌شان زندگی کند.
من رویاهای او را می‌کشم.
او هم فقط درباره‌ی رویاهایش با من گپ می‌زند. من هم فقط درباره‌ی رویاهایم با او گپ می‌زنم.
من از ترس‌هایم برایش می‌گویم. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
فقیر بودن چیز خیلی گندی است. این هم که آدم احساس کند یک‌جورهایی حقش است فقیر و بیچاره باشد گند است. آدم یواش یواش باورش می‌شود که به خاطر این فقیر شده که زشت و کودن است. بعد باورش می‌شود که به خاطر این زشت و کودن است که سرخ‌پوست است. و حالا که سرخ‌پوست است باید قبول کند سرنوشتش این است که فقیر باشد. دورِ زشت و باطلی است. کاریش هم نمی‌شود کرد.
نداری نه به امد قوت و قدرت می‌دهد، نه درس استقامت. نه، نداری فقط به آمد یاد می‌دهد که چه‌طور با فقر زندگی کند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
پدر با غم‌انگیزترین نگاه ممکن همین‌طور داشت نگاهم می‌کرد. گریه می‌کرد. از قیافه‌اش درماندگی می‌بارید. .
دلم می‌خواست به خاطر درماندگی‌اش ازش متنفر باشم.
دلم می‌خواست از بابا و مامان به خاطر فقیر بودن‌مان متنفر باشم.
دلم می‌خواست به خاطر سگ بیمارمان و به خاطر هرچه بیماری توی دنیاست ازشان متنفر باشم.
چه‌طور می‌توانم از پدر و مادرم به خاطر فقیر بودن‌مان بیزار باشم؟ آخر پدر و مادرم خورشیدهای دوقلویی هستند که من بر مدارشان می‌چرخم و دنیای من بدون آن‌ها منفجر می‌شود.
این‌طور نبوده که پدر و مادرم در ناز و نعمت به دنیا آمده باشند. این‌طور نبوده که ثروت و ملک و املاک خانوادگی را سر قمار به باد داده باشند. پدر و مادرم توی خانواده‌های فقیر و بیچاره‌ای بزرگ شده بودند که خود آن‌ها هم توی خانواده‌های فقیر و بیچاره‌ای بزرگ شده بودند که خود آن‌ها هم توی خانواده‌های فقیر و بیچاره‌ای بزرگ شده بودند. همین‌طور بگیر و برو تا برسی به اولین خانواده‌ی فقیر و بیچاره. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
ولی دروغ می‌گفت. هر وقت دروغ می‌گفت وسط حرفش چشمهایش سیاه‌تر می‌شد. او سرخ‌پوست اسپوکن بود که خوب دروغ نمی‌گفت، و این معنی نداشت. ما سرخ‌پوست‌ها باید دروغگوهای ماهرتری باشیم، با توجه به این‌که وقت و بی‌وقت دروغ تحویل‌مان می‌دهند.
گفتم: «مامان، بدجوری ناخوشه، اگه پیش دامپزشک نبریمش از دست می‌ره.»
نگاه تندی به من انداخت. حالا دیگر چشم‌هایش آن‌قدر سیاه نبود. فهمیدم می‌خواهد راستش را بگوید. باور کنید، وقت‌هایی هست که آدم آخرین چیزی که می‌خواهد بشنود حقیقت است. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
اما هرقدر هم که خوب بکشم، کاریکاتورهایم هیچ‌وقت نمی‌توانند جای غذا و پول را بگیرند. کاش می‌توانستم یک کره‌ی بادام زمینی، یک ساندویچ کره مربا یا یک مشتِ پر از اسکناس بیست دلاری بکشم و با شعبده بازی به اسکناس واقعی تبدیل‌شان کنم. اما نمی‌توانم. هیچ‌کس نمی‌تواند، حتی گرسنه‌ترین جادوگر دنیا.
کاش جادوگری بلد بودم اما واقعیتش این است که من یک بچه‌ی بدبخت قرارگاهی‌ام که با خانواده ی بدبختش در قرارگاه سرخپوست‌های بدبخت اسپوکن زندگی می‌کند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
یک بند کاریکاتور می‌کشم.
کاریکاتور پدر و مادرم؛ خواهرم و مادربزرگم؛ بهترین دوستم راودی؛ و هر کسی که توی قرارگاه هست.
می‌کشم چون کلمات خیلی بوقلمون صفت‌اند.
می‌کشم چون کلمات خیلی‌خیلی محدودند.
اگر به انگلیسی یا اسپانیایی یا چینی یا هر زبان دیگری حرف بزنید و بنویسید، فقط درصد معینی از آدم‌ها منظورتان را می‌فهمند.
اما وقتی تصویری می‌کشید، همه می‌توانند منظورتان را بفهمند. اگر کاریکاتور گلی را بکشم، هر مرد و زن و کودکی توی دنیا نگاهش می‌کند، می‌گوید: «این گُله»
پس تصویر می‌کشم چون می‌خواهم با مردم دنیا حرف بزنم. و می‌خواهم مردم دنیا به حرفم توجه کنند.
وقتی قلم توی دستم است احساس می‌کنم آدم مهمی هستم. احساس می‌کنم وقتی بزرگ شدم شاید آدم بزرگی بشوم. مثلا یک هنرمند مشهور. شاید هم یک هنرمند ثروتمند.
برای من این تنها راه ثروتمند شدن و مشهور شدن است.
یک نگاه به دنیا بیندازید. تقریبا تمام آدم‌هایی که پوست تیره دارند هنرمندند. خواننده و هنرپیشه و نویسنده و رقصنده و کارگردان و شاعرند.
پس می‌کشم چون یک جورهایی احساس می‌کنم این کار تنها راه نجات من از قرارگاه است.
خیال می‌کنم جهان مجموعه‌ای از سیلاب‌ها وسدهای شکسته است، و کاریکاتورهای من قایق‌های کوچک نجات‌اند. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی